- 11 اکتبر 2016 - 20 مهر 1395
باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا اعلام کرده است که دولت آمریکا برای اعزام انسان به مریخ در دهه ۲۰۳۰ با بخش خصوصی همکاری خواهد کرد.
آقای اوباما در مقاله ای که سی ان ان منتشر کرد نوشت: "ما هدف روشنی که برای مرحله بعدی حضور آمریکا در فضا ضروری است تعیین کرده ایم: اعزام فضانوردان به مریخ تا دهه ۲۰۳۰ و بازگشت آنها به زمین با این آرزو که یک روز انسان بتواند برای مدت مدید در مریخ سکونت کند."
طرح های ناسا برای تحقق رویای دولت اوباما در این زمینه با انتقادهای گسترده به خصوص در کنگره روبرو بوده است.
ناسا از قبل مشغول همکاری نزدیک با بخش خصوصی برای ارسال تدارکات به ایستگاه بین المللی فضایی بوده است و بسیاری از شرکت های خصوصی به ویژه اسپیس اکس که برای ایستگاه بار می برد طرح های خود را برای اکتشاف مریخ تبلیغ کرده اند.
ایلان ماسک بنیانگذار اسپیس اکس ماه گذشته پیشنهاد خود برای ایجاد یک پایگاه دایمی در مریخ را تشریح کرد.
واکنش ها به طرح او مختلف بود: بعضی کارشناسان فضایی از آن به عنوان طرحی غیرواقع بینانه انتقاد کرده اند درحالی که سایرین از ایلان ماسک به خاطر ارائه طرحی حاوی جزییات و جسورانه برای رفتن به سیاره سرخ تمجید کردند.
ابتکار عمل ناسا به نام "سفر به مریخ" که در واکنش به بینش شش سال قبل آقای اوباما تهیه شده به خاطر فقدان جزییات موضوع انتقادهای مکرر بوده است.
اعضای کنگره و کارشناسان پیشتر در سال جاری مدعی شدند که ناسا نقشه روشنی برای سفر به مریخ ندارد و طرح موجود نیازمند گام های قابل تحقق است تا به نتیجه برسد.
با این حال این انتقادها از اشتیاق باراک اوباما برای سفرهای اکتشافی به سیاره سرخ کم نکرده است.
او در مقاله اش در وبسایت سی ان ان نوشت: "رسیدن به مریخ نیازمند همکاری مستمر میان دولت و مبتکران بخش خصوصی است و ما مدتی است پا در این مسیر گذاشته ایم."
او گفت که این هفته دانشمندان، مهندسان و نوآوران را در پیتزبورگ جمع خواهد کرد "تا مخیله خود را برای یافتن راه هایی برای افزودن بر پیشرفت ها تا این لحظه و یافتن مرزهای آینده به کار گیرند."
"سفر شگفت انگیز" نام فیلمی است که در سال ۱۹۶۶ بر پرده سینماها رفت. این فیلم، برگرفته از کتاب ایزاک آسیموف، داستان یک تیم جراحی را به تصویر میکشد که با زیردریایی خود آنقدر کوچک میشوند که میتوانند وارد رگ بیمار شده و با رسیدن به مغز وی یک لخته خون را جراحی کنند.
کمتر از پنجاه سال بعد ساخت داروها بر مبنای نانوتکنولوژی، داستان تخیلی آیزاک آسیموف را به واقعیت بدل کرده است. یک نانومتر، یک میلیاردم متراست. داروهایی که با این فناوری ساخته میشوند حاملهایی هستند که مانند اسب تروآ، ذرات دارویی را تا حد ممکن به اندام هدف نزدیک کرده و بعد دارو را آزاد میکنند. این ذرات پس از آزاد شدن، تنها همان اندام را هدف قرار میدهند و دیگر اعضا تحت تاثیر قرار نمیگیرند.
در سالهای اخیر تحقیق در زمینه نانوداروها پیشرفت چشمگیری کرده و از این تکنولوژی برای رساندن هوشمند دارو به اندام هدف، در بیماریهایی چون ایدز، پارکینسون، سرطان یا پیشگیری از تولد پیش از موعد نوزادان استفاده میشود.
بسیاری از این داروها تولید شدهاند و بسیاری بیشتر در مراحل تحقیقاتی قرار دارند.
در ایران نیز محققان با حمایت ستاد ویژه توسعه فناوری نانو، تحقیقات بسیاری را به انجام رسانیدهاند. این ستاد که وابسته به معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری است، با هدف دستیابی به سهم مناسبی از تجارت جهانی نانو و قرار گرفتن در میان کشورهای برتر در این تکنولوژی، به حمایت از مقالات و پژوهشها، ثبت اختراع محققان در کانون پتنت ایران و همچنین حمایت از تجاریسازی محصولات میپردازد.
باوجود تلاش فراوان، در حال حاضر تعداد محدودی از این داروها آزمونهای بالینی را گذرانده و پس از اخذ مجوزهای لازم، به تولید انبوه رسیدهاند که از آن جمله میتوان به نانوداروی بیماریهای روده و نانوداروی درمان همزمان سرطان کبد و هپاتیت اشاره نمود.
"سینادوکسوزوم" یکی دیگر از نانوداروهای تولیدشده در ایران است که برای درمان سرطانهای متاستاتیک (گسترش یافته به اعضای دیگر) نظیر سرطان پستان و تخمدان تجویز میشود. به گفته کمیته نانوی سازمان غذا و داروی ایران، تاکنون ۱۵ هزار ویال از این دارو به فروش رسیده است. سینادوکسوزوم که اولین نانوداروی ضدسرطان در خاورمیانه است در حال حاضر به سوریه صادر میشود.
سیناکورکومین دیگر نانوداروی ایران است که به مرحله تولید رسیده است. این نانودارو به دلیل داشتن ماده موثر کورکومین (زردچوبه) برای درمان دیابت، آلزایمر، بیماریهای قلبی، بهبود عملکرد کبد و دستگاه گوارش و همچنین کاهش عوارض شیمی درمانی تجویز میشود.
همچنین محققان دانشگاه مازندران موفق به تولید نانودارویی شده و آن را به بازار داخلی عرضه کردهاند. داروی دیگر با نام تجاری سیناآمفولیش نیز برای درمان سالک، در انتظار مجوزهای لازم برای عرضه به بازار است.
باوجود آنکه نانوداروها توانایی رساندن دارو را در زمان معین به بافت و اندام هدف دارند و اثربخشیشان بیشتر از داروهای شیمیایی است ولی بسیاری از فعالان این صنعت معتقدند، شرکتهای بزرگ داروسازی دنیا حاضر به همکاری کافی با محققان برای تولید نانوداروها نیستند چرا که نانوداروها طول درمان و میزان مصرف را کم میکنند و این فروش دارو را پایین میآورد.
اما کارشناسان و محققان امیدوارند که تولید انبوه نانوداروها، درمان بیماریها بخصوص بیماریهای صعبالعلاجی مثل سرطان را در مدتی کوتاهتر و با عوارض کمتر میسر کند
با ادامه بی خبری از یک کاوشگر اروپایی که قرار بود روز چهارشنبه بر مریخ فرود آید بیم آن می رود که این ماموریت از دست رفته باشد.
علائم رادیویی روبات اسکیاپارلی کمتر از یک دقیقه پیش از موعد مقرر برای فرود بر سطح این سیاره قطع شد.
ماهواره هایی که دور مریخ می گردند سعی کرده اند موقعیت این کاوشگر را دریابند اما موفق نشده اند.
یک ماهواره آمریکایی حتی سعی کرد با اسکیاپارلی تماس بگیرد اما جوابی نشنید.
بیم آن می رود که روبات سقوط کرده و از بین رفته باشد. با این حال آژانس فضایی اروپا، اسا، به سرعت سرنوشت این ماموریت را اعلام نخواهد کرد.
مهندسان این سازمان تمام اشکالات احتمالی را بررسی می کنند تا ببینند چرا تماس با کاوشگر قطع شده و برای حل آن چه می توانند بکنند.
این فرآیند می تواند چند روز زمان ببرد.
سفینه مادر که اسکیاپارلی با آن به این سیاره حمل شد و اکنون در مدار مریخ مستقر شده از ابزارهای اصلی مهندسان خواهد بود.
این ماهوار به نام تی جی او (تریس گس اوربیتر) مشغول دریافت اطلاعات تلهمتری از اسکیاپارلی بوده است.
آن اطلاعات می تواند حاوی سرنخ هایی درباره سرنوشت این کاوشگر در لحظات پیش از فرود باشد.
اسکیاپارلی با هدف نشان دادن توانایی آژانس فضایی اروپا، اسا، برای فرود بر همسایه زمین طراحی و اعزام شد.
تنها تلاش قبلی این سازمان برای فرود آوردن یک کاوشگر بر مریخ در سال ۲۰۰۳ بود؛ زمانی که بیگل-۲ فرود آورده شد. بیگل به سلامت فرود آمد اما صفحات خورشیدی آن به درستی باز نشد و تماسش با زمین قطع شد.
علیرغم فضای گرفته در اسا به دلیل وضعیت اسکیاپارلی، مسئولان از عملکرد سفینه مادر، تی جی او، و استقرار آن در مدار مریخ ذوق زده هستند.
این ماهواره بخش اصلی این ماموریت مشترک با روسیه که رسما "اگزومارس 2016" شناخته می شود است.
تی جی او چند سال آینده را صرف مطالعه گازهای اتمسفر مریخ مثل متان، بخار آب و دی اکسید نیتروژن خواهد کرد. هرچند میزان این گازها بسیار کم است اما حاوی سرنخ هایی درباره فعالیت های کنونی مریخ هستند و حتی ممکن است نشانه های حضور حیات را آشکار کنند.