آموزش رابطه باجنس مخالف/بحران های نوجوانی
نوجوانی، مرز بین کودکی و جوانی است. مثل تونلی است که یک کودک ضعیف، وابسته و نابالغ وارد آن شده و نهایتا جوانی قوی، مستقل و بالغ از آن خارج می شود. اختلال در این فرایند مساوی است با خارج شدن از تونل، همراه با انواع و اقسام مشکلات. با دکتر منصور بهرامی، روان شناس و عضو انجمن بین المللی رفتار، در خصوص چگونگی رفتار والدین با فرزندان نوجوانشان، گفت و گویی انجام داده ایم که حاصل آن را در ادامه می خوانید.
عصبانیت ممنوع است !!
کسی
که عصبانیتش را ابراز میکند، یعنی فرد «تند مزاج»، مدام محکوم میشود و
دیگران از او میخواهند که خودش را کنترل کند. بالعکس، کسی که خشم خود را
نگه دارد نیز مورد انتقاد است و از او میخواهند که عصبانیتش را ابراز کند.
افراد عصبی غالباً مشورت های نادرستی دریافت میکنند. آیا عصبانی شدن ممنوع
است؟
عصبانیت را چگونه میتوان شناخت و ابراز کرد؟
احساسات واکنش های پیچیده ای هستند که هم زمان توسط جسم و روح ظاهر میشوند.
بنابراین عصبانیت برگردان جسمی بسیار مشخصی دارد و اغلب توسط دیگران قابل
درک است. صورت و دست ها به خاطر هجوم خون، سرخ میشوند. از نظر بیولوژیکی،
اُفت آدرنالین (هورمون استرس) باعث آزاد شدن انرژی میشود و این انرژی آزاد
شده به فعل در آوردن یک واکنش سریع را تسهیل میکند.
عصبانیت چگونه متولد میشود؟
احساس عصبانیت به طور کلی توسط درک یک موقعیت واقعی مانند بی عدالتی، بی
ارزش کردن، تهدید و... به وجود میآید. این احساس توسط حس مبتلا بودن،
ناچار بودن و حتی آزرده شدن تا اعماق وجود ایجاد میشود. فردی که عصبانی میشود،
گفتار و رفتار دیگران را در تضاد کامل با باورها، ارزش ها و نظرات خود میبیند.
عملکرد عصبانیت چگونه است؟
عصبانیت به ما کمک میکند که از خود در مقابل تهدیدها دفاع کنیم. از
لحاظ جسمی، بدن تقریباً در حالت نیمه فعال است تا در صورت نیاز آمادۀ زد و
خورد شود.
از لحاظ روانی، نشانه های خارجی عصبانیت، به شیوه ای کلامی و غیرارادی،
نشان داده میشوند، این رفتار از لحاظ درون خود فرد و شرایط خطرناکی که در
آن قرار دارد، حائز اهمیت است. تغییرات فیزیولوژیکی که در زمان عصبانیت،
نشان داده میشوند نیز نشانه هایی برای خود ما هستند؛ این تغییرات باعث میشوند
که ما آگاه شویم و احساسات مان را بازشناسیم.
با عصبانیت چه باید کرد؟
شناسایی خود عصبانیت، مرحله ای است که ما هنوز به آن دست نیافته ایم.
بسیاری از افراد این احساس را نمیشناسند زیرا هر بار که این حالت بروز میکند،
به شکلی قطعاً ناخودآگاه، شرایط شان را سروسامان میدهند تا دوباره این حس
را تجربه نکنند و در مواجهه با دیگران به طور مثال بی تفاوت باشند.
مانند تمام حس های دیگر، عصبانیت هم ما را تغییر میدهد و خود را زیر تغییر
خلق و خو، تمسخر، خشونت یا رفتاری که به خودمان برگردد، پنهان میکند.
اظهار عصبانیت در محیط های اجتماعی یا خانوادگی که اغلب نشان دادن عصبانیت
را نمیپسندند، آسان نیست. بنابراین بیان عصبانیت شکل خشونت به خود میگیرد،
و از خشونت تبدیل به حرکت میشود.
عصبانیت را چگونه میتوان شناخت و ابراز کرد؟
احساس «عصبانیت» ، چه آن را فرونشانیم، چه با خشونت بروزش دهیم، یک
حس واقعی است و نمیتوانیم جلوی آن را بگیریم. بیش از حد عصبانی شدن، ممکن
است به دلیل بیماری های روانی باشد. برخی محققان ثابت کرده اند که امید به
زندگی در میان زنان مبتلا به سرطان بیشتر از زنانی است که بیش از حد
عصبانیت خود را بروز میدهند. بنابراین ضروری است که روش نشان دادن عصبانیت
مان را یاد بگیریم، البته نه با بروز خشونت بلکه از راه بیان کلامی؛ می
بایست به فردی که ما را عصبانی کرده نشان دهیم که چگونه و چه قدر ما را
آزار داده است. شخص تند مزاج باید یاد بگیرد که به روش های غیرخشونت آمیز،
عصبانیتش را بیان کند.
آیا میتوان جایگزینی برای شیر پیدا کرد؟
آن جایگزین چیست؟
بسیاری از افراد برای هضم شیر مشکل دارند. در حالی که شیر و فرآورده های
لبنی حاوی مقادیر قابل توجهی کلسیم، مواد معدنی ضروری برای ساخت مناسب تودۀ
استخوانی و پیشگیری از پوکی استخوان هستند.
چرا برخی افراد در هضم شیر مشکل دارند؟
شیر حاوی لاکتوز است، لاکتوز قندی است که برای جذب شدن به آنزیمی به
نام لاکتاز نیاز دارد. در صورت وجود نقص در این فرآیند، شیر خوب هضم نمیشود
و مشکلات گوارشی ایجاد میکند. میدانیم که با افزایش سن، توانایی دستگاه
گوارش برای هضم لاکتوز کاهش مییابد و اگر به طور منظم شیر مصرف نکنیم،
منطقی است که با افزایش سن، کمتر و کمتر میتوانیم این ماده غذایی را هضم
کنیم.
در عوض، باید بدانید که ماست امتیاز ویژه ای دارد و آن این است که قابل هضم
است زیرا تخمیر آن باعث تبدیل لاکتوز به اسید لاکتیک میشود. این ویژگی در
پنیر هم وجود دارد.
به جز مشکلاتی که در هضم شیر برای برخی افراد وجود دارد، فواید و مضرات شیر
چیست؟
فواید فرآورده های لبنی به مقدار کلسیم فراوان آنها برمیگردد. لبنیات در
پیشگیری از پوکی استخوان نیز نقش دارند. دربارۀ مضرات شیر باید میزان بالای
فسفر و چربی های نامناسب (اشباع و ترانس) را ذکر کرد که هر دوی این عناصر
باعث کاهش جذب روده ای منیزیم خواهند شد. اسیدهای چرب، شیر را بسیار پر
کالری بالایی میکنند، به حدی که فرآورده های لبنی به طور کلی به خاطر عدم
تحمل غذایی، حساسیت زاها، دیابت کودکان، اضافه وزن و حملات قلبی عروقی مقصر
شناخته میشود.
چه چیزی را جایگزین شیر کنیم؟
برای کسانی که شیر دوست دارند، یا برای کسانی که انتخاب دیگری ندارند، چه
چیزی میتواند جایگزین شیر و لبنیات (به طور کلی یا جزئی) شود تا نیاز به
کلسیم را برآورده کند؟
توجه داشته باشید توصیه هایی که از این پس بیان میشوند، مختص بزرگسالان
هستند. جایگزینی آنچه که ذکر میشود برای کودکان بدون تجویز پزشک خطرناک
است.
آب معدنی میتواند حاوی 500 تا 600 میلی گرم کلسیم در لیتر باشد.
شیر سویا به شرطی که غنی از کلسیم باشد (1.200 میلی گرم در لیتر مانند شیر
گاو) مفید است.
شیرِ برنج غنی شده با کلسیم یا شیرِ بادام.
توفو.
ساردین های کامل (360 mg/100g).
فرآورده هایی بر پایۀ بادام، گردو و گردوی برزیلی.
انجیر خشک.
زیتون.
سبزیجاتی مانند اسفناج، تره، چغندر، رازیانه، شاهی، کرفس، شلغم، شنگ و
گیاهان چلیپایی (بروکلی، کلم، خوراک یا ترشی کلم...).
خزه های دریایی مانند کمبو، واکام (13 برابر غنی تر از شیر)، نُری و اولو.
گیاهان تازه یا پودرشده: مرزنگوش، ریحان، آویشن (20 برابر غنی تر از شیر)،
مریم گلی، اکلیل کوهی، ترخون، رازیانه و دارچین.
و اما کره، به جای کرۀ حیوانی میتوانید مارگارین روغن زیتون و یا کلزا را
جایگزین کنید.
به جای خامۀ تازه هم میتوانید از "سویای آشپزی" استفاده کنید.
توجه داشته باشید که جذب و تثبیت کلسیم بستگی به دریافت میزان کافی ویتامین
D دارد. بنابراین ضروری است که به طور منظم در معرض نور آفتاب قرار بگیرید.
تغذیه ای که منجربه نفخ و بزرگی شکم می شود
چرا گوارش گاهی اوقات مشکل
است و برای جلوگیری از این مشکلات چه باید کرد؟
تجمیع گاز
در آخرین مرحله که مواد غذایی به رودۀ بزرگ یا کولون میرسند، طی فرآیند
طبیعی ِ تخمیر باکتریایی، گاز تولید میشود. تجمیع گازهای روده ای ممکن است
باعث ایجاد نفخ و باد شوند. برخی عوامل این روند را تشدید میکنند.
برخی مواد غذایی بیشتر از بقیه گاز تولید میکنند
این گروه، خوراکی هایی هستند که حاوی قند، هیدرات های کربن و فیبرهای غذایی
اند. مصرف مقدار زیاد فرآورده های لبنی در مدتی کوتاه نیز ممکن است باعث
تولید گاز و ایجاد نفخ شود. ضمناً باید بدانید کسانی که به مدت طولانی (چندین
ماه) از هیچ فرآوردۀ لبنی استفاده نکرده اند، دچار عدم تحمل در مقابل
لاکتوز میشوند که این عدم تحمل بعد از خوردن محصولات حاوی لاکتوز، خود را
به شکل نفخ و باد نشان میدهد. به خاطر داشته باشید که یک وعده غذایی حجیم،
سنگین و خیلی چرب نیز گوارش را دشوار میکند و میتواند باعث ناراحتی در
گوارش شود زیرا کار روده کند شده است.
یبوست، آئروفاژی و برخی بیماری های کبد و روده
در موارد یبوست، مدفوع که در رودۀ بزرگ جمع شده، فرآیند تخمیر و تولید گاز
را افزایش میدهد. آئروفاژی نیز یکی از دلایل ایجاد نفخ و باد است. برخی
بیماری های کبد و روده (سرطان ها، بیماری های کرون) نیز ممکن است افزایش
حجم روده را با خود به همراه داشته باشند، تا آنجا که سیروز کبدی ممکن است
منجر به جمع شدن آب در شکم شود.
چند توصیه
هیچ درمان معجزه آسایی برای این مشکل وجود ندارد اما میتوان علائم را
کنترل و مدیریت کرد. ما چند توصیۀ ساده برای شما داریم که با رعایت آنها میتوانید
تا حدی مشکل نفخ را برطرف کنید.
غذاهای کم چرب و کم حجم تر بخورید.
غذاهای کوچک و کم حجم را در الویت قرار دهید.
برای خوب جویدن مواد خوراکی زمان بگذارید.
از نوشیدنی های گاز دار و آبجو پرهیز کنید.
حبوبات را از قبل خیس کنید و به مدت طولانی بپزیدشان.
بعد از خوردن غذا، به مدت یک ربع پیاده روی کنید.
بعد از غذا، جوشانده (بابونه، نعنا، زیره) بنوشید.
از یک دارو ساز کمک بگیرید: داروهایی برای از بین بردن نفخ و باد وجود
دارند که فروش آنها بدون نسخه آزاد است.
در نهایت، در صورت وجود مشکلات خیلی شدید و/ یا علائم آزاردهنده، با پزشک
مشورت کنید.
اصلی ترین خوراکی هایی که باعث ایجاد نفخ و باد میشوند
خوراکی های چرب (چیپس، سیب زمینی سرخ کرده، شکلات)
آبجو و نوشیدنی های
گازدار
غلات : گندم، برنج، جودوسر یا ذرت تصفیه شده و شیرین
سبزیجات خام
میوه ها (اغلب میوه ها، اما بیشتر از همه زردآلو و موز)
سبزیجات خانوادۀ کلم ها (بروکلی، کلم سبز، گل کلم، کلم چینی، کلم بروکسل)
پیاز
نان سفید
سیب زمینی
نخود فرنگی
و مصرف حجم زیاد فرآورده های لبنی در مدت کوتاه
علت تمایل ما به بستنی، شکلات، چیپس چیست؟
تغذیه و احساسات:
این شکم ماست که حرف میزند !
آیا فقط احساسات ماست که باعث تمایل مان به این خوراکی ها میشود؟ تحقیقی
که در بلژیک انجام شده است، نشان میدهد که موضوع کمی پیچیده تر از این حرف
هاست...
تأثیر تغذیۀ چرب بر احساسات ما
برای مطالعۀ تأثیر خوراکی های چرب بر مغز ما، تعدادی داوطلب به وسیلۀ میل
هایی که حاوی محلول های شور و یا محلول هایی از اسیدهای چرب بودند، به برق
وصل شدند. همزمان، شرکت کننده ها به یک موسیقی حزن انگیز و یا یک موسیقی
عادی گوش میدادند. می شد همین احساسات را در چهره های شان هم دید.
نتیجه:
افرادی که اسیدهای چرب دریافت کرده بودند، نسبت به موسیقی حزن انگیز حساس
تر بودند. این نتیجه توسط یک پرسش نامه (حالتی که فرد احساس کرده بود) و
البته توسط تصاویر MRI که از مغز تهیه شده بود (فعالیت های متفاوت مناطقی
که در افسردگی نقش دارند)، اعلام شد.
بنابراین، وقتی افسرده ام حق دارم که به سمت شکلات حمله ور شوم؟
منطقی باشد یا نه، باید بگوییم که این مسئله فقط بر سر پرخوری و شکمویی
نیست: چربی زمانی که به سیستم گوارش ما میرسد، خلق و خوی مان را بهتر میکند،
یعنی زمانی که هنوز از پرزهای اعضای گوارشی عبور نکرده است. دستگاه گوارش
ما، با مغزمان در ارتباط مستقیم و تبادل اطلاعات است.
ارتباط بین چربی ها و احساسات را بفهمیم
امروزه، اپیدمی چاقی همه گیر شده و از همه مهم تر، بچه ها را نیز مبتلا
کرده است. این در حالی است که مشکلات رفتاری تغذیه (گرسنگی بیشتر از حد که
با نام جوع شناخته میشود و همچنین آنورکسیا یا بی اشتهایی)، نیز بسیار
رایج و گسترده هستند. بنابراین بهتر است که ارتباطات بین آنچه که میخوریم
و احساسات مان را بفهمیم.
کدام قندها مفیدند؟
در حال حاضر
کربوهیدراتها مورد توجه زیادی قرارگرفتهاند. وقتی در مورد کربوهیدراتها
فکر میکنید، احتمالا موادغذایی زیر در ذهن شما تداعی میشوند: نان، برنج،
پاپکورن (ذرت بوداده) و همچنین ذرت خام، سیبزمینی، کرفس، انبه، هلو، موز
تازه، لوبیای پختهشده، بستنی کمچرب و... اگر مایلید اطلاعات بیشتری در
اینباره کسب کنید، شما را به خواندن این مطلب توصیه میکنیم.
تمامی مواد فوق، مغذی و مهم تلقی میشوند. قندها،
نشاسته و فیبرها به گروهی تعلق دارند که کربوهیدرات نامیده میشوند. تمامی
کربوهیدراتها از 3 عنصر به نام کربن، هیدروژن و اکسـیژن ساخته میشوند.
نام کربوهیدرات از 2ماده شیمـیایی با نام کربو (کربن) و هیدرات( ترکیبات
هیدروژن و اکسیژن) گرفته شده است.
کربوهیـدراتها به 2دسته تقسیم میشوند: ساده و مرکب؛ اگر از یک قند تشکیل
شده باشد، ساده است، اما اگر عـلاوه بر قندها شامل نشاسته و فیبر نیز باشند
مرکب و پیچیده خواهد بود.شاید تعجب کنید که مواد نشاستهای هم بر میزان رشد
فرد تأثیر میگذارند.
شاید از خود بپرسید اگر آنها از قند ساخته شدهاند، پس چرا شیرین نیستند؟
برخلاف قندها، مولکولهای نشاسـته بزرگترهستند و نمیتوانند روی گیرندههای
چشایی قرار بگیرند، بنابراین مزه شیرین آنها قابل تشخیص نخواهد بود ولی تا
چند دقیـقه حالت زبریشان روی زبان باقی میماند. زمانی که آنزیمهای هضمکننده
موجود در بزاق، نشاسته را به قند تبدیل میکنند، بهعلت قرارگرفتن مولکـولهای
قند روی گیرندههای چشایی، فرد طعم شیرین آن را احساس خواهدکرد. نشاستهها
و فیبرها دارای یک وجه مشترک هستند و آن، وجود پلیساکارید است که از چندین
زنجیره بلند قند تشکیل شده است.
بعد از هضم، نشاسته قبل از آنکه جذب سیستم گردش خون
شود، به قندهای سادهتر تجزیه میشود، این قندها عبارتند از: گلوکز، گلاکوز
و فروکتوز. مونوساکاریدهایی مانند فروکتوز، اغلب در میوهها یافت میشوند.
آنها تغییر نمییابند و به همان شکل طبیعی خود جذب میشوند اما دی
ساکاریدهایی مانند ساکروز، لاکتوز و مالتوز اینگونه عمل نمیکنند. آنها
باید به ترکیبات سادهتری تبدیل شوند. در بدن بعضی از افراد آنزیم لاکتاز
به اندازه کافی تولید نمیشود، بنابراین نمیتوانند لاکتوز یا قند شیر را
به خوبی هضم کنند. فیبرها پلیساکاریدهای دیگری هستند که تا اندازهای جـذب
بدن میشوند. تعدادی از حیوانات میتوانند فیبرها را جذب کنند.
در بدن انسان، آنزیمهای گوارشی نمیتوانند فیبرها را به ترکیبات سادهتر
تبدیل کنند. بنابراین فیبر نمیتواند بهعنوان یک منبـع انرژی در نظر گرفته
شود. برای بهترکردن روند رشد، افراد باید در برنامه غذایی خود حبوبات، سبزیها
و میوهها را بگنجانند و به این نکته توجه داشته باشند که موادغذایی مزبور
باعث کاهش بیماریهای قلبی، سکته، فشارخون بالا و بعضی از سرطانها میشوند.
غذاهای حاوی کربوهیدرات، ویتامینها و موادمعدنی مهم را برای بدن فراهم میسازند.
پس بهتـرین رژیم غذایی آن است که حـاوی میوههای غنی از فیبر، سبزیها و
حبوبات باشد. غذاهای حاوی کربوهیدرات ممکن است به کاهش وزن و افــزایش
روند رشد کمک کنند.
تحقیقات انجام شده نشان میدهند که غذاهای حـاوی کربوهیدرات بهویژه آنهایی
که سرشار از فیبر هستند، ممکن است به سیرشدن زودهنـگام افراد کمک کنند بهطوری
که افراد مجبور میشوند غذای کمتـری بخورند.