در برنامه این هفته راز دانش که از برنامه بامدادی رادیو بیبیسی فارسی پخش شد به این خبرها پرداختیم: طرحی بیسابقه برای حمل مسافر بین دو شهر لس آنجلس و سانفرانسیسکو، کشف ارتباط یک باکتری موجود در دهان با سرطان روده و تحقیقاتی که نشان میدهد میزان بالای گلوکوز (قند) در خون میتواند به تحلیل قوای مغزی منجر شود.
طرح بدیع مسافرت
ایلان ماسک، بنیانگذار شرکتهای پیشرویی مانند اسپیس اکس و پی پل، که متولد آفریقای جنوبی اما ساکن آمریکاست طرح بدیعی برای سفر بین دو سانفرانسیسکو و لس آنجلس ارائه کرده است.
آقای ماسک میگوید که با ساخت تونل «هایپرلوپ» می توان زمان سفر بین دو شهر را به ۳۰ دقیقه کاهش داد.
آقای ماسک در عین حال گفته درحال حاضر گرفتارتر از آن است که خودش شخصا این پروژه را پیش ببرد.
او در مقالهای نوشته است اگر این سیستم که با انرژی خورشیدی کار کند، سریعتر، کم هزینهتر و کارآمدتر از قطار سریع السیری خواهد بود که هم اکنون در دست توسعه است.
ایده اصلی طرح آقای ماسک این است که واگنی در یک تونل بین دو شهر با حداقل مقاومت سر بخورد. حالت ایده آل این است که هوا از تونل یادشده تخلیه شود اما ایجاد خلا در یک مسیر ۶۰۰ کیلومتری کار بسیار دشواری است.
به این ترتیب آقای ماسک میخواهد کمپرسوری را در برابر یک کپسول قرار دهد تا هوا را به پشت آن منتقل کند. بخشی از هوا نیز برای ایجاد یک لایه هوا که واگن روی آن حرکت خواهد کرد، به کار گرفته میشود.
آقای ماسک میگوید با کمک متخصصان ایرودینامیک و ساخت موتور در شرکت اسپیس اکس و تلسا جزئیات اولیه طرح را آماده کرده است.
دکتر دیوید برایان دیویدسون، فیزیکدان، در مورد چگونگی عملکرد چنین وسیلهای میگوید: «براساس این طرح کپسولهای حامل مسافران میتواند هر ۳۰ ثانیه یک بار راه بیافتد و با سرعت ۱۲۲۰ کیلومتری در ساعت که تقریبا نزدیک به سرعت صوت است حرکت کنند.»
گفته می شود که مسافران در این سفر احساسی مثل پرواز با هواپیما را خواهند داشت.
آقای ماسک تخمین میزند ایجاد شبکهای که لس آنجلس و سانفرانسیسکو را وصل کند شش میلیارد دلار هزینه خواهد داشت.
او میگوید که یک نمونه آزمایشی را خواهد ساخت که احتمالا چهار سال طول میکشد.
به گفته او، این شیوه حمل و نقل برای فواصل کوتاه تر از ۱۶۰۰ کیلومتر مناسب است و اگر فاصله بیشتر باشد پرواز مقرون به صرفه خواهد بود.
همچنین بلیت سفر بین دو شهر بزرگ ایالت کالیفرنیا گران هم نخواهد بود. بر اساس برآورد آقای ماسک، این سفر باید ۲۰ دلار هزینه داشته باشد.
ناظران میگویند که آقای ماسک معمولا پای حرفش میایستد بنابراین در آینده احتمالا زیاد درباره این ایده خواهیم شنید.
امارات متحده عربی با شرکت طراح و سازنده خطوط هایپرلوپ، وسیله نقلیهای که گفته میشود در صورت ساخته شدن سریعترین وسیله حمل و نقل جهان خواهد بود، قرارداد همکاری امضاء کرده است.
درصورتی که رویای ساخت این وسیله نقلیه فوق سریع به واقعیت بپیوندد، احتمالا نخستین خط هایپرلوپ جهان میان دوبی و ابوظبی ساخته میشود و بدین ترتیب زمان تردد میان این دو شهر اصلی امارات به ۱۲ دقیقه کاهش مییابد.
فناوری ساخت خطوط هایپرلوپ هنوز در مرحله طراحی و آزمایش است و به همین علت، قراردادی که میان امارات و شرکت هایپرلوپ وان امضاء شده، بیشتر توافقی بر سر کلیات ساخت این خط مسافربری است.
بدین ترتیب، بخش اول این قرارداد تنها به بررسی و تحقیق درباره امکان احداث چنین خطی میان دبی و ابوظبی اختصاص داد.
ایده اولیه ساخت هایپرلوپ از ایلان ماسک، مهندس نوآور اهل آفریقای جنوبی و مقیم آمریکا است که هم اکنون مدیرعامل شرکتهایی چون تسلا و اسپیسایکس است. اما آقای ماسک پس از آن که با دفاع از ایده خود، "عملیبودن" ساخت هایپرلوپ را به جامعه مهندسی جهان قبولاند، خود از سرمایهگذاری و فعالیت در این حوزه پرهیز کرد و آن را 'به دنیای سرمایهگذاران و گروههای اقتصادی' واگذار کرد.
ایده اصلی طرح آقای ماسک این است که واگنی در یک تونل بین دو شهر با حداقل مقاومت سر بخورد. حالت ایده آل این است که هوا از تونل یادشده تخلیه شود اما ایجاد خلا در یک مسیر چند صد کیلومتری کار بسیار دشواری است.
به این ترتیب آقای ماسک میخواهد کمپرسوری را در برابر یک کپسول قرار دهد تا هوا را به پشت آن منتقل کند. بخشی از هوا نیز برای ایجاد یک لایه هوا که واگن روی آن حرکت خواهد کرد، به کار گرفته میشود.
آقای ماسک میگوید با کمک متخصصان ایرودینامیک و ساخت موتور در شرکت اسپیس اکس و تسلا جزئیات اولیه طرح را آماده کرده است.
یکی از اصلیترین مسیرهایی که هایپرلوپ برای آن طراحی شده، مسیر میان سانفراسیسکو و لسآنجلس است؛ دو ابرشهر ایالت کالیفرنیا که همچون دو شُش اقتصاد آمریکا عمل میکنند.
اگر رویای ساخت هاپیرلینک عملی شود آن وقت مسافران قادر خواهند بود فاصله میان سانفرانسیسکو و لسآنجلس را در زمانی حدود نیم ساعت طی کنند، زمانی حتی کوتاهتر از پرواز هوایی. هم اکنون مسیر زمینی میان این دو شهر بزرگ مستلزم حدود ۶ ساعت رانندگی بدون وقفه است.
اما پروژه هایپرلوپ، قرار است رویایی را به حقیقت بدل کند که در آن مسافران سوار کپسولهایی میشوند که حداکثر با سرعت حدود هزار کیلومتر در ساعت داخل یک لوله حرکت میکنند.
هم اکنون دو شرکت بزرگ سرمایهگذاری به دنبال ساخت اولین هایپرلوپ هستند؛ شرکت هایپرلوپ ترنسپورتیشن تکنولوژی و شرکت هایپرلوپ وان؛ که این دومی امروز قراردادی با سازمان حمل و نقل امارات متحده عربی امضاء کرد.
قرارداد امروز که بر فراز برج خلیفه، بلندترین برج جهان به امضای دو طرف رسید قرار است فعلا امکان عملی شدن چنین رویایی را بررسی کند.
زمان فعلی برای تردد هوایی میان دبی و ابوذبی چیزی حدود یک ساعت است اما هایپرلوپ در صورت به واقعیت پیوستن، این زمان را به ۱۲ دقیقه کاهش خواهد داد.
شرکت هایپرلوپ که رئیس آن راب لوید، امروز در دبی حضور یافت، قرار است به زودی ماکتی واقعی از آنچه در سر میپروراند را به معرض نمایش بگذارد.
هایپرلوپ همچنین میتواند زمان سفر میان دبی تا ریاض را تا ۴۳ دقیقه کاهش دهد و سفر بین دوبی و دوحه را هم به زمانی حدود ۲۳ دقیقه برساند؛ اعدادی که برای مسافران هنوز یک رویا است و برای شرکتهای هواپیمایی شاید کابوسی نزدیک به واقعیت.
هایپروان ترنسپورتیشن تکنولوژی، شرکت رقیب شرکت هایپروان هم چندی پیش توانست با کشور اسلواکی قراردادی مشابه امضاء کند که هدفش احداث خط هاپیرلوپی میان براتیسلاوا، وین و بوداپست است.
همزمان دیوید بیلی از مدرسه اقتصاد استون در بریتانیا معتقد است ایده ساخت خط هایپرلوپ در امارات در قیاس با طرحی که پیشتر برای وصل کردن سانفرانسیسکو و لسآنجلس مطرح شده بود،"عملیتر" به نظر میرسد.
این پروفسور اقتصاد به بیبیسی گفت: "اجرای چنین طرحی در کویر که احتمالا مسیر مستقیم و بدون پیچی را فراهم میکند، بهتر به نظر میرسد و همزمان چون یک دولت طرف چنین قراردادی است به اجرایی شدن آن کمک میکند."
با وجود این، به عقیده پرفسور بیلی، هنوز موانع بسیاری بر سر به واقعیت پیوستن این رویا وجود دارد؛ من جمله این که آیا اصولا مسافران دلشان میخواهد با چنین سرعتی و چنین وسیلهای سفر کنند؟